اصول درس‌خواندن

روش مطالعه(درس‌خواندن) PQ5R

این روش یکی از معروف‌ترین روش‌های به‌سازی حافظه است.

نام این روش همانند نام انگلیسی آن ( PQ5R ) متشکل از حروف اول هفتمرحله‌ای آن است.
مرحله  پیش خوانی                  Preview   
مرحله  سؤال کردن                  Question
مرحله  خواندن                        Reading                   
مرحله  خلاصه‌نویسی             Record            
مرحله مرور کردن                     Review                    
مرحله ازبر کردن (مرور ذهنی)   Recite        
مرحله تازه‌کردن مطالعه          Refreshment
 

مرحله پیش‌خوانی درس

 در این مرحله فصل‌های مختلف کتاب (درس) را به‌صورت یک مطالعه اجمالی و مقدماتی مطالعه می‌شود.

 از جمله موارد این مرحله خواندن عنوان فصل‌ها، خواندن سطحی فصل، توجه به تصاویر، بخش‌های اصلی و فرعی و خلاصه فصل‌ها است.
 هدف در این مرحله یافتن یک دید کلی نسبت به کتاب و ارتباط‌دادن بخش‌های مختلف کتاب با یکدیگر است.

مرحله  سؤال کردن

پس از مطالعه اجمالی موضوعات و نکات اصلی، دربارهٔ آنها به طرح سؤال بپردازید.
 این کار باعث افزایش دقت و تمرکز فکر و سرعت و سهولت یادگیری می‌گردد.

مرحله خواندن

 در این مرحله به خواندن دقیق و کامل مطالب کتاب می‌پردازید.
 هدف در این مرحله فهمیدن کلیات و جزئیات مطالب و نیز پاسخگوئی به سؤالات مرحله قبل است.

 (هدف از مرحله خواندن فقط دریافت اطلاعات کلی و انتقال اطلاعات از کتب به یادداشت‌هاست.)
 در مرحـــله خواندن برای فـهم بهتر مطالب می‌توان از کارهایی مثل یادداشت‌برداری، علامت‌گذاری و خلاصه‌نویسی استفاده کرد.

مرحله خلاصه‌نویسی

قبل از آموزش خلاصه‌نویسی لازم است موارد زیرا یادآوری کنیم:
 خلاصه‌نویسی کار بسیار وقت‌گیری است. ولی یک خاصیت دارد آن هم این است که یادگیری را افزایش و فراموشی را کاهش می‌دهد.

 هنگام مطالعه:

یعنی همان موقع که درس می‌خوانید، بند به بند کتاب را خلاصه و یادداشت می‌کنید.

مرحله مرور کردن

مرحله مرورکردن یا آزمون در پایان هر فصل انجام می‌گیرد.
 در اینجا به‌مرور موضوعات اصلی و نکات مهم و نیز ارتباط مفاهیم مختلف به یکدیگر می‌پردازیم. و در صورت برخورد با موضوعات مورد اشکال به متن کتاب مراجعه می‌کنیم.

مرحله ازبر کردن (مرور ذهنی)

در این مرحله فرد سعی می‌کند بدون مراجعه به کتاب و از حفظ به یادآوری مطالب خوانده شده بپردازد. و بار دیگر به سؤال‌هایی که خود مطرح کرده پاسخ دهد.
 در اینجا فرد باید بتواند مطالب آموخته شده را در قالب کلمات برای خود بیان کند. در غیر این صورت لازم است که مجدداً به خواندن مطالبی که آموخته نشده بپردازد.
 مرحله از حفظ گفتن در پایان هر بخش انجام می‌گیرد. و وقتی بخش‌های یک فصل به اتمام رسید، به مرحله مرورکردن یا آزمون وارد می‌شویم.
 در موقع مرور درباره خلاصه‌نویسی‌ها تفکر کرده، آنها را از بر می‌کنیم. و چهارچوب آن را به‌خاطر می‌سپاریم.

مرحله تازه کردن مطالعه

 بعد از مرور سوم یعنی زمانی که تقریبــاً درس را کامل یاد گرفته‌اید. و متوجه مفاهیم اصلی و نکات مهم آن شدید، خلاصه‌نویسی‌های خود را با کتاب و جزوه مطابقت می‌دهید. اگر نکته‌ای را کم نوشته‌اید، اضافه می‌کنید.

 اگر مطلبی اضافه است، حذف می‌کنید و خلاصه‌های خود را کامل می‌کنید.

افزایش بهره‌وری درس خواندن

«پس ختام» روشی بسیار مؤثر برای درس‌خواندن و یادگیری است. اما باز هم می‌توان با فن‌های دیگر، راندمان مطالعه را به میزان فوق‌العاده‌ای بالا برد.

کلام آخر: 

 *همکاران گرامی امیدواریم این مطالب به شما کمک کند. که هم خودتان بیاموزید که روش صحیح درس‌خواندن چگونه است. و هم شاگردانتان بتوانند از شما یاد بگیرند.

 برای تهیه دوره ضروریات مشاوره و یادگیری دقیق این مبحث می‌توانید از طریق کلیک روی عکس زیر دوره را تهیه کنید.